Orrorin tugenensis

(November 2000) Franse en Keniaanse onderzoekers hebben de fossielen opgegraven van wat zij zien als de oudste overblijfselen van een hominide (mensachtige) die ooit gevonden is. Hoewel de fossielen zelf niet zijn gedateerd, heeft men kunnen vaststellen dat de rotsachtige grond waarin zij zich bevonden zo’n zes miljoen jaar oud is. Het verschil tussen het tot nu toe oudste fossiel (Ardipithecus ramidus) is maar liefst 1.5 miljoen jaar. De Kenia Palaeontology Expedition (KPE) zegt dat de gevonden overblijfselen in ieder geval van vijf verschillende individuen zijn, van zowel mannelijke als vrouwelijke exemplaren. Een van de fossielen is een goed bewaard gebleven dijbeen. De vorm en mate van robuustheid tonen aan dat de voorouders over sterke benen beschikten die hen in staat stelden om op twee benen te lopen. Een eigenschap die wordt gezien als direct bewijs voor de verwantschap met de moderne mens.

De Orrorin fossielen

De eerste fossielen werden ontdekt op 25 oktober 2000 nabij Kapsomin in de Tugen heuvels van het Keniaanse Baringo district. Onder de fragmenten bevonden zich onder andere stukken van een kaak met tanden, losse boven- en ondertanden, armbeenderen en een vingerbotje. "Een vluchtige studie van de armbeenderen en het vingerbot leert ons dat de Kapsomin hominide een behendige boomklimmer was, terwijl de vorm van het dijbeen ons doet vermoeden dat hij op twee benen liep" zei de KPE in een verklaring. De tanden laten zien dat de soort onder andere leefde van fruitsoorten met een harde schil. "De hoektanden zijn klein in vergelijking met de mensapen, maar groter dan die van de moderne mens", meldde de verklaring. Volgens dr. Brigitte Senut, was het wezen ongeveer even groot als een chimpansee.

Martin Pickford en Brigitte Senut van het Muzéum national d'histoire naturelle in Parijs en een team van de Community museums of Kenya, deden in november 2000 deze opmerkelijke vondst. In de Tugen Hills, vlakbij het dorpje Tugen in Kenya. Zij noemden de vondst Orrorin Tugenensis (originele man man uit Tugen). De botten bleken de oudste fossielen van een mensachtige ooit gevonden.. Er werden overigens botten gevonden van vijf individuele voorouders. De vondst wordt ook wel 'Milennium man' genoemd, omdat de vondst in het jaar 2000 gedaan werd.
Het team gaf aan te verwachten dat er nog meer fossielen gevonden zullen worden, zodat er een completer plaatje ontstaat van de nieuwe hominide. Pickford zei: "We publiceren nu onze voorlopige bevindingen om mensen enthousiast te maken. Daarna gaan we door met ons werk. Ik ben er zeker van dat er daar nog veel meer ligt, mogelijk zelfs ouder materiaal".

Martin Pickford, de vinder van Orrorin tugenensis. Bron Wikipedia

De gefossiliseerde overblijfselen van diersoorten die op dezelfde locatie gevonden werden geven een aanwijzing van de enorme variatie aan flora en fauna in dit gebied. De verklaring van de KPE vermeldde dat sommige van de botten aangeknaagd waren, hetgeen impliceert dat de eigenaars het slachtoffer waren van een grote carnivoor. Pickford zei: "Het lijkt alsof hij gedood werd en daarna opgegeten door een groot roofdier, waarschijnlijk een katachtige". Hij werd waarschijnlijk een boom ingetrokken, waarbij tijdens het eten stukken van het karkas in het water onder de boom vielen.

Vindplaats van de fossielen

Uit onderzoek bleek dat Orrorin Tugenensis op twee benen liep. Hoewel, in andere artikelen die ik hierover gelezen heb, wordt 'tweebenigheid' betwijfeld. Wetenschappers moeten op basis hiervan hun mening over eerdere vondsten weer bijstellen. Ook over de vraag: wie is nu onze oudste voorouder? moet men zich (weer) opnieuw gaan bezinnen.

Er bestaat over deze vondst nog veel onduidelijkheid. Het zal dan ook nog enige tijd duren voordat vast staat dat deze vondst zich een waardige opvolger mag noemen van eerdere beroemde vondsten zoals Ardipithecus Ramidus, Australopithecus Anamensis en Australopithecus Afarensis (Lucy).

Bron: National Geographic van augustus 2001