Schedel werd ook wel Australopithecus robustus genoemd
De eerste Paranthropus werd in 1938 in een grot bij Swartkrans in Zuid-Afrika gevonden door een schooljongen Gert Terblanche. De jongen liet het fossiel aan fossielenjager Robert Broom zien, waardoor het eigenlijk de vondst van Broom werd. Broom had twee jaar eerder het fossiel van de eerste volwassen Australopithecus africanus gevonden en was op zoek naar meer bewijs voor zijn stelling dat deze aapachtige wezentjes wel degelijk de voorouders van de mens waren. Dat leek te lukken met deze vondst.
Broom's Paranthropus, die hij aanvankelijk Plesianthropos transvaalensis noemde, had grote kaken en enorme kiezen, maar hij was tweebenig. Op de schedel van Paranthropus liep een extra rand waar de kaakspieren aan vast zaten waardoor er krachtig mee gekauwd kon worden.
Robert Broom, de vinder van Paranthropus robustus
De Paranthropus-mannetjes waren groter en veel gespierder dan de vrouwtjes. Dit geeft aan dat de mannetjes vochten voor leiderschap over de troep. De sterkste nam de leiding op zich en kreeg hierdoor makkelijker toegang tot de vrouwtjes. Hierdoor wisten de vrouwtjes dat hun nakomelingen de genen van een sterke vader erfden.
Afgezien van termieten was Paranthropus volledig herbivoor (een planteneter). We weten niet wie hun voorouders waren, maar waarschijnlijk aten die nog wel vlees. Paranthropus zwoer het vlees af en vergooide daarmee zijn kans om 'mens' te worden.
Paranthropus specialiseerde zich in planten. Men denkt dat ze hierdoor 'relaxt' leefden omdat ze de juiste aanpassingen hadden om het in Afrika tijdens het droge seizoen uit te houden. Terwijl veel dieren het moeilijk hadden om voedsel te vinden kon Paranthropus, dankzij zijn aangepaste darmen, zware kaken en brede kiezen, nog altijd dingen zoals rietwortels eten. Paranthropus specialiseerde zich dus in zijn manier van leven. Het probleem is echter dat een specialist zich moeilijk aanpast aan veranderingen in zijn leefomgeving.
Paranthropus had een te specifieke manier van leven aangenomen, waardoor hij zich niet meer kon aanpassen en uitstierf.
Andere geleerden vonden het bewijs voor een (voor die tijd) nieuwe soort niet overtuigend genoeg en deelden Robustus in bij de soort Australopithecus. Lange tijd later werden er in Oost-Afrika soortgelijke fossielen gevonden.
Tegenwoordig kennen we drie soorten: Paranthropus robustus, Paranthropus boisei en Paranthropus aethiopicus. Men denkt dat boisei en robustus uit aethiopicus zijn voortgekomen, maar of dat echt zo was, en waar aethiopicus vandaan komt weten we niet. Fossielen van hominiden zijn zo dun gezaaid dat we er nog maar zeer weinig van weten.
In de vijftiger jaren van de vorige eeuw werd besloten dat de fossielen van deze verschillende geslachten te weinig van elkaar verschilden om deze diversiteit in benaming te rechtvaardigen. Men besloot al deze fossielen in één geslacht onder te brengen. Er bestonden zo twee soorten: de robuuste Australopithecus robustus en de lichter gebouwde Australopithecus africanus.
Robustus is een van de verschillende variaties in het geslacht Australopithecus/Paranthropus, die tussen ongeveer 4,0 en 1,5 miljoen jaar geleden leefden en waarvan de fossiele resten zijn gevonden in oostelijk en zuidelijk Afrika. Paranthropus wordt tegenwoordig gezien als een zijtak in onze evolutie.
Foto van deze prachtige reconstructie is afkomstig uit een speciale edite van Scientific American
|