---

Charles Darwin, geboren 12 februari 1809

Hoewel ik aanvankelijk Darwin buiten het verhaal heb gehouden, omdat ik de aandacht van Lucy niet te veel af wilde leiden, vond ik gaandeweg de ontwikkeling van de homepage, dat Darwin toch niet mocht ontbreken. Vandaar in het kort hierna enkele belangrijke gebeurtenissen uit zijn bewogen leven.

Darwin is voor mij het synoniem voor evolutie. Deze man heeft in zijn tijd gezorgd voor 'n ware revolutie op het gebied van de evolutie van de 'mens'. Darwin verkondigde in 1859 de revolutionaire gedachte dat de mens, samen met alle andere levensvormen, een product is van evolutionaire ontwikkeling en dat bracht in die tijd, waar men steevast geloofde in de scheppingstheorie, een ware schokgolf teweeg.

Klik hier voor een schilderij van Darwin op 31 jarige leeftijd en hier voor een gelijktijdig geschilderd portret van zijn echtgenote (en nicht) Emma Darwin-Wedgwood (ja... inderdaad, van de beroemde Wedgwood serviezen).
Charles Robert Darwin was de zoon van de arts dr. Robert Waring Darwin. Zijn grootvader, Erasmus Darwin zou eens geschreven hebben: "Zou het al te overmoedig zijn om zich voor te stellen dat in de ontzaglijk lange periode sinds het ontstaan van de aarde, misschien eeuwen voor het begin van de historie van de mens, zich voor te stellen dat al de warmbloedige dieren zijn voortgekomen uit één levensdraad?" Deze uitspraak was zeer controversieel voor die tijd en maar weinig mensen zouden de moed hebben gehad dit in het openbaar te zeggen.

Een indertijd gepubliceerde spotprent van Darwin, vanwege de duidelijke suggestie dat we van de apen zouden afstammen.

Spoedig nadat hij zijn studie in Cambridge had afgesloten kreeg Darwin een uitnodiging om als natuuronderzoeker mee te gaan op een grote onderzoeksreis met het schip de Beagle. Deze reis zou een zeer belangrijke fase in zijn leven worden en je zou kunnen zeggen dat tijdens deze reis de ideeën geboren werden voor de evolutieleer waarmee hij later zo beroemd zou worden. Op 27 december 1831 koos de Beagle zee.

Aan het begin van de reis las Darwin een nieuw boek, deel 1 van Principles of Geology, grondslagen van de geologie, van Charles Lyell. Lyel beweerde dat de continenten, vlakten en bergen niet door de zondvloed waren ontstaan, maar door de werking van regen, wind, aardbevingen, vulkanen en andere natuurlijke krachten. Voor Darwin opende de lectuur een verbijsterende reeks van gedachten. Op 16 januari wierp de Beagle het anker uit voor Praia op de Kaapverdische eilanden. Het was Darwins eerste kennismaking met de tropen.

Op de volgende bestemming, Zuid-Amerika, onderzocht hij diverse levensvormen. De fossiele rassen die Darwin uit de Argentijnse prairies van Zuid-Amerika opgroef leken veel op de uit Noord-Amerika bekende fossielen. In meer recente perioden had ieder continent zijn eigen soorten dieren. Zuid-Amerika zijn lama's, apen, tapirs, miereneters en gordeldieren. Noord-Amerika zijn schapen, runderen, geiten en antilopen. Darwin kwam tot de slotsom dat deze dieren zo verschillend waren omdat zij niet tussen de continenten heen en weer konden trekken nadat de landverbinding onder de zeespiegel was gedaald. Darwin realiseerde zich ook dat de oudere dieren van beide continenten dichter bij de dieren van Azië en Europa stonden dan de thans in Amerika levende. Dit betekent waarschijnlijk, meende hij, dat de Noord-Amerikaanse olifanten, mastodonten en paarden van Siberië over een landbrug in het gebied van de Beringstraat die Alaska van Rusland scheidt, waren getrokken. Zij vonden geleidelijk hun weg naar het zuidelijk continent, waar zij tenslotte uitstierven. Wat was er eigenlijk gebeurd met de reusachtige viervoeters waarvan de fossiele beenderen verspreid lagen over de Argentijnse pampa's? Darwin kwam er nooit achter.

Klik hier voor een uitgewerkte bouwtekening van de Beagle. De tekst is wat onduidelijk, maar goed, het is dan ook een tekening uit 1832.

Klik in de rode circel voor een kaart van de Galapagos eilanden

Tegen het eind van de vijfjarige reis, op 15 september 1835, kwam de Beagle aan op de Galapagos eilanden, ongeveer 1000 kilometer uit de kust van Ecuador in de Stille Zuidzee. Hier bekroonde Darwin al zijn vorige waarnemingen met de studie van het vreemde dierenleven op deze eilanden. De droge vulkanische archipel leek aanvankelijk zonder leven, maar toen hij over de ruwe lavabodem van een van deze eilanden liep, kwam Darwin plotseling twee reusachtige schildpadden tegen, van wel 200 kilo per stuk, die op hun gemak over een veelbegaan pad kuierden.

In deze vreemde kale omgeving deden zij denken aan iets dat geleefd moest hebben voor Noach zijn ark bouwde. Later ontdekte Darwin dat de Galapagos eilanden het oorspronkelijk tehuis van de schildpadden waren; nergens anders ter wereld hadden zich dergelijke soorten ontwikkeld. Tot Darwins stijgende verbazing herhaalde zich dit verschijnsel. Grote zwarte hagedissen lagen te zonnen op de zwarte rotsblokken langs de kust. Darwin had gelezen dat zij vaak in grote groepen de zee ingingen om vis te vangen.

Op de eilanden waren dertien vinken die een "zonderlinge groep vormden", schreef Darwin. Na bestudering van de groep vinken begon Darwin te twijfelen aan het algemene geloof dat alle dieren precies zo waren geschapen als zij thans zijn. Hij had dus dertien verschillende soorten vinken op de eilanden gevonden, allemaal verschillend in grootte, pluimage en vooral in de vorm van de snavel. Sommige hadden slanke gekromde snavels ontwikkeld, waarmee ze gemakkelijk diep in de bloemen konden komen, andere hadden langzamerhand snavels gekregen zo sterk als die van een papegaai, zodat ze zaden konden kraken. Maar in wezen waren zij allemaal gelijk. Darwin geloofde niet dat zij afzonderlijk geschapen konden zijn en toch zoveel gemeenschappelijk konden hebben. Dus, redeneerde hij, had de evolutie hen in de loop van miljoenen jaren tot afzonderlijke soorten uit een gemeenschappelijke voorouder ontwikkeld. "Ik had nooit durven dromen", zo schreef hij, "dat eilanden die slechts 80 á 90 km. van elkander verwijderd liggen, verschillend bevolkt zouden zijn. Het gaat hier om het feit dat zij elk hun eigen soort schildpadden, spotlijsters, vinken en planten hebben, welke soorten alle dezelfde algemene kenmerken bezitten". Zij hadden zich op de verschillende eilanden afzonderlijk aangepast aan het voedselaanbod op het betreffende eiland. Dit wordt ook wel geografische evolutie genoemd,

Een aantal van de beroemde Darwin-vinken

Noot...
De vinken op de Galapagos eilanden zouden de geschiedenis ingaan als de "Darwin-vinken" en zijn derhalve niet meer weg te denken uit de geschiedenis van de evolutie op aarde. De ontdekking betekende naar mijn mening een keerpunt in de gedachte van Darwin omtrent de feitelijke oorsprong van alle leven op deze aarde en de sleutel tot zijn theoriën. Het zou echter nog jaren duren voordat hij deze gedachte durfde te uiten, in het bijzonder de koppeling naar de oorsprong van de mens.

Het beroemde boek van Darwin 'The Origin of Species' werd op 24 november 1859 uitgegeven. De eerste oplage van 1250 exemplaren was op de eerste dag al uitverkocht. De storm van woede van de eerste lezers, die nooit helemaal is gaan liggen, brak snel los. De 'Quaterly Review' kwam met de beschuldiging dat het boek en zijn theorie 'de geopenbaarde verhouding van de schepping tot haar schepper tegensprak'. Een publicatie beschuldigde Darwin ervan dat hij 'ongerijmde feiten gebruikte om zijn buitengewoon gemene samenweefsel van gissingen en speculaties' te steunen. Darwin had geprobeerd geen moeilijkheden op te roepen en had besloten niet over de afstamming van de mens te spreken in zijn boek. Hij voegde echter een veelbetekenende zin toe aan zijn laatste hoofdstuk:

Darwin stierf in 1882. Een groot wetenschapper is toen heengegaan.

---